KÖŞE YAZISI SELAMİ ÖNDER – DİŞ ÇIKARTMA

DİŞ ÇIKARTMA

Bebeğimiz 3-4 aylık oldu , doğum sonrası  ilk saatler  günler haftalar boyunca  beslenme ,  gaz , ağlama sorunları ile uykusuz ve evhamlı geceler tam geçti , güzel  güzel  beslenip uyumaya ,  kakasını  çişini düzenli yapmaya başladı derken huzursuzlanmaya  uykusu ve  iştahı bozulmaya başladı .  Hatta  beslenmeye  olan  ilgisi azaldı ,   meme reddi  dahi yaşamaya  başladı  , tekrar  bir  evham , acaba  bebeğimiz hasta mı …

Bebekler 3-4 aylık  oldukları zaman   doğumda  çene  kemikleri  içinde  yerleşmiş olan  diş çekirdekleri  gelişerek kemik dokudan diş etine  doğru genelde  belli bir sıra  ve  sürede dişler  önce sürmeye  sonra da  çıkmaya başlar . Diş etinin yarılarak dişlerin çıkma süreci bebeklerde  kronik bir  ağrıya  ve yarı fizyolojik bir sürecin yaşanmasına  neden  olur. Bu sürede bebeklerde  uyku ve  iştah bozuklukları  çoğunlukla  ishalimsi kaka  olmak üzere  bağırsak alışkanlığında  değişmeler ,  ağız salyasında artış , ağız  etrafında kızarıklıklar  , diş etlerinde  şişlik ve sertleşme , kulak ağrısı benzeri kulak tutma hareketleri  , kilo almasında azalma ve  huy  değişiklikleri ve ateş  olabilir.  Bu tür  belirtiler diş çıkmadan  önceki 1-2  hafta süresince  olabileceği gibi  dişin  çıkmasını takiben 5-7  gün daha devam edebilir. Her bebek aynı  şiddette  belirtiler  göstermeyebilir , bazı aileler  hiçbir  şey  farketmeden  ilk dişlerin çıktığını görürlerken bazı aileler daha sıkıntılı süreçler yaşayabilirler . İlk diş çıkartma süresi de  bebekler  ve aileler arasında  farklılıklar  gösterebilir. Vitamin ve beslenme  eksiklikleri genel gelişimi etkileyebildiği gibi dişlerin çıkmasını da  geciktirebilir,  genel olarak  ilk dişlerin 6-7. aylarda  çıkmasını bekleriz , istisnai olarak herhangi bir hastalık ve  eksikliği olmadan da yaşına  kadar  diş çıkartmayan bebekler  olabileceği gibi  anne karnında  diş çıkartıp  dişli doğan bebekler de  olabilmektedir.  Her şey  yolunda  olsa  bile  erken diş  çıkartan bebeklerin anneleri emzirme sırasında  ağrıya bağlı beslenme sorunlar  yaşayabileceği gibi geç diş çıkartan bebeklerin ek gıdaya alışma sorunları da olabilmektedir .

Genelde dişler  belli sıra ile çıkarlar ,  önce  hareketli alt çenenin ortadaki kesici dişleri  sonrasında sırasıyla üst  kesiciler , alt yan kesici dişler , yaşına doğru süt azı dişleri ve sonrasında  köpek dişleri ve  yaklaşık 2 -2.5 yaş civarı ikinci süt azı dişleri çıkarak ilk dişler  tamamlanır . 5-6 yaşından itibaren ise  yaklaşık aynı sırayla süt  dişleri yerine  kalıcı ana dişleri ve ayrıca arka azı dişler çıkmaya başlar. Süt  dişleri kalıcı olmasa bile diş ve  dişeti hastalıkları çocukların hızlı büyüme sürecinde  beslenme  ve  genel sağlıklarını olumsuz etkileyebileceği için düzenli diş kontrollerinin yapılması  , temizleme ve  özellikle  biberon , şeker ve asit   çürükleri için  diş sağlığını koruyan uygun beslenme  alışkanlıklarının  edindirilmesi  önemlidir.

Diş  çıkartma sürecinde  bebekler  hastalıklara daha  açık olurlar , elleri ile  diş etlerini  kaşıma ve refleks  olarak parmak el yada eşya emme alışkanlıkları gelişir ve  enfeksiyon riski artar . Eğer  bebeğimizin genel durumu  iyi bile olsa 3-4 günü aşan koltuk altı 38 derece ve üzeri ateşlenme  devam ediyorsa yada  birlikte artan şiddette şikayetler oluyorsa sağlık durumunun değerlendirilerek ek problemi olup olmadığı incelenmelidir. Diş ağrısı için soğutulmuş diş kaşıyıcılar  yada doktorunun önerisiyle tedavi verilebilir.

Sağlıklı dişler  ve  günler dileklerimle ,  çocuklarımızın sağlığı mutluluğumuzdur.

UzmDr Selami Önder

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı