Merhaba;

Polisiye tarzı edebiyatın üvey evladıdır. Ama polisiye kraliçesi Agatha Christie “ polisiye edebiyat mı değil mi “ algısını kıramasa da iki milyardan fazla kitabı satılan özel bir yazardır. Okuma yazmayı kendi başına,okula gitmeden öğrenen Agatha Christie’nin kitapları ,W.Shakespeare’in kitapları ve İncil’den sonra tüm dünyada en çok satan kitaplardır. Her yaştan okuru vardır; anne, anneanne ve torunun kitaplarını okuduğu ender yazarlardandır. Bunu nasıl başardı, sırrı ne derseniz inanın bilemiyorum. Gelin birlikte analiz etmeye çalışalım. Yazarlığa başlaması bir tutkuyla değil , meydan okuma ve inat üzerine olmuştur. Kızkardeşi kendisine dedektif hikayesi yazma konusunda meydan okumuş o da bunu yapabileceğini göstermek için yazmıştır. Kitaplarında kullandığı bilgiler yaşamıyla ilintili olgulardır. Mesela Birinci Dünya Savaşı sırasında revirde çalışırken birçok ilaç ve zehrin kimyasal bileşimlerini öğrenmiştir. Keza İmparatorluk tarafından keşif yolculuğuna gönderilen eşiyle çıktığı dünya gezisi ,ona kitaplarında kullanacağı bir çok materyal kazandırmıştır. Ortadoğu tarihinde uzman bir arkeolog olan ikinci kocasına asistanlık yapması da kitaplarına katkı da bulunmuştur.

Agatha Christie’nin özelliklerinin şöyle bir toparlarsak ;

Öncelikle zeki bir kadındır, çalışkandır, iyi bir gözlemcidir yine de bu kitaplarının çok satmasını tam açıklayamaz. Öyleyse iyi bir Agatha okuyucusu olarak kitaplarının özelliklerini anlatayım. Beni kitaplarında en çok etkileyen yönü vahşetin olmaması ve olayların zeka yadaPoirot’un dediği gibi gri hücreleri kullanarak çözümlenmesiydi. Cinayet gibi bir olay onun kaleminde zarif bir polisiye araştırmaya dönüşüyor. Kitaplarının ilk sayfalarında karakterlerin isimlerini ve birbirleriyle olan bağlantılarını belirtmesi sizde bir tiyatro izleyeceğiniz izlenimi oluşturuyor. Sayfaları çevirdikçe bütün karakterler sahneye çıkar gibi önünüze geliyor. Hepsi sıradan özellikleri olan insanlar gibi görünüyor. Hepsinin giyim kuşamı, kullandığı eşyalarla size ruhsal durumları hakkında ipucu veriliyor. Yavaş yavaş karakterleri kafanızda şekilleniyor. Bu arada genellikle zehirle ya da bıçakla bir cinayet işleniyor. Sonra da devreye ünlü dedektifimiz HerculePoirot giriyor. Polis müfettişini rencide etmeden soruşturmaya dahil olup onun göremediği delilleri bulup yardımcı oluyor. Sohbetleri esnasında siz de olaya kulak misafiri olup akıl yürütüyorsunuz. Katil olabilecek kişiler belli. Cinayet nedenleri de.. Ve en sonunda Poirot hepsini bir odaya toplayıp olayların gelişimini anlatıyor ve katili söylüyor. Kitaplarının sihri de burdan kaynaklanıyor sanırım, sizi de olayın içine dahil ediyor. Hepimizde olan o amatör dedektiflik ruhunu canlandırıyor. Tüm cinayeti adım adım beraber çözüyorsunuz. Dedektif bulduğu ipuçlarını sizle paylaşıyor ama arada gri hücreler monami gri hücreler diyerek bir ipucu olduğunu ama sizin düşünerek onu bulmanız gerektiğini söylüyor. Kitaplarında vahşice işlenen cinayetler ya da + 18 denebilecek olaylar olmadığı için her yaştan kişi rahatlıkla okuyabiliyor.Kitapların sonu da hep sürprizli oluyor.

Agatha Christie’nin hayatına kısaca değinmeden önce iki dedektif yaratan ve ikisi de popüler olan tek polisiye yazarı olduğunu da belirteyim, HerculePoirot ve MissMarple.

Her ikisi de çok ünlü olmuştur ancak benim gözdem her zaman ukala HerculePoirot’tur.

1890 doğumlu İngiliz asıllı bir yazar olan Agatha Christie, babasını erken yaşta kaybetmiş, annesinin anlayışı nedeniyle evde eğitim görmüştür.Henüz çok küçük yaşlarda öykü denemeleri yazmaya başlamıştır. Yalnız bir çocukluk geçiren yazar şan ve piyano eğitimi de almış, usta bir piyanist olmuştur. 1914 yılında ilk evliliğini gerçekleştirmiş ve evliliğinin ilk yıllarında bolca dedektif hikayeleri okumasının da etkisiyle ilk polis romanı -Styles’daki Esrarengiz Olay- (Türkçede Ölüm sessiz geldi -ismiyle basıldı) kitabını yazdı. İlk HerculePoirot romanı olan kitap 1920 de basıldı. 1976 yılında ölene kadar 86 polisiye ve Mary Westmacott takma ismiyle altı romantik kitap yazmıştır. Polisiye kitaplarının içinde en iyisi şu demek zor olsa da bana göre mutlaka okumanız gereken kitapları; On Küçük zenci- Ve Perde İndi – ( bu kitabında HerculePoirot ölüyor ) – Briç Masasında Cinayet- Doğu Ekspresinde Cinayet – Cinayet İlanı –dır.

Agatha Christie’nin gezdiği yerlerle ilgili yazdığı kitaplardan söz etmiştim. Bunlardan Türkiye de geçen ve hayatının en önemli sırrıyla ilgili olan kitap “ Doğu ekspresinde Cinayet “ kitabıdır. 1926- 1932 yıllarında sıklıkla İstanbul’ a gelen yazar Pera palas Oteli 411 numaralı odada kalmaktadır.Bu odada kitabı yazar ve tüm dünyada satış rekorları kırar. Fakat PeraPalas’la ilgili olay burda bitmez. 1926 yılında arabasıyla göle düşmüş süsü verdiği bir mizansen hazırlar ve on bir gün ortadan kaybolur. Bu on bir gün boyunca ne yaptığı bir sır olarak kalır. Ölümünden sonra bir medyum Agatha’nın ruhuyla görüştüğünü ve bu sırrın Pera Palas Oteli’nin sahibi MisbahMuhayyes’in Yeniköy’deki yalısının bir odasında olduğunu söyler. Agatha Christie bu yalıda misafir olarak kalmıştır ve odanın anahtarı Pera Palas’ın 411 no.lu odasındadır. Gerçekten de 411 no.lu odada böyle bir saklı anahtar bulunur. Fakat para konusunda anlaşılamaması ve ardından otel personelinin greve gitmesi nedeniyle Bu sır da çözülemeden kalır…

Haydi bakalım Agatha severler işbaşına.. Bu kadar polisiyeyi bize okuttuğuna göre Agatha’nın sırrını çözmek de bize düşüyor. Amiyane tabirle “Saksıyı çalıştıralım “ ya daPoirot’un deyişiyle. “Gri hücreler monami gri hücreler…”..

Gündelik yaşantımızdan..

Prezantabl : Sunulabilir durumda olan