KÖŞE YAZISI SELAMİ ÖNDER GRİP ve AŞILARI

GRİP ve AŞILARI

Korona enfeksiyonları nedeniyle son iki yıldır gribal enfeksiyonlar hayatımızın önemli bir  gündemini oluşturmaya devam ediyor . Aslına  bakılırsa MEVSİMSEL GRİP yabancı olmadığımız bir hastalık olsa da  koronanın da  aynı gribal belirtilerle seyretmesi ve ölümcül olabilmesi gribal enfeksiyonların arttığı bu günlerde hepimizde “ Grip oldum acaba korona mıyım ?” endişesini ister istemez oluşturmaktadır.  Bu durumda  gripten  korunabilirsek  korona endişemizin de azalacağı aşikardır .  Hem korona  hem de  mevsimsel  grip ayrı ayrı yada  birlikte vücut  direncini bozarak özellikle  riskli gruplarda ağır hastalığa  ( zatüre , otit , sinüzit vs ) neden olabilmektedir.

Grip belirtileri nelerdir ?  Mevsimsel grip çoğunlukla  İnfluenza  A ve B viruslarının neden  olduğu , yüksek ateş  , baş ağrısı , yaygın kas ağrısı  ve  halsizlik , bulantı ,  iştahsızlık ile  başlayan  ve iki üç gün kadar  yoğun şikayetlerle  seyredip sonrasında kişinin  direncine  bağlı olarak iyileşme sürecine  giren yada kişinin  altta  yatan bağışıklık sistemini etkileyen ek bir sağlık problemi varsa daha da ağırlaşarak ölümcül olabilecek viral bir  enfeksiyondur .İnfluenza gribinin korona  ile  birlikte seyrettiği durumlarda hastalığın daha  ağır seyredebileceğini biliyoruz .

Kimler grip için risk grubuna girer ve  öncelikli olarak AŞILANMASI  ÖNERİLİR ? Astım ,  diyabet ,obezite , KOAH , kronik kalp , akciğer , böbrek yada  karaciğer  hastalığı , nörolojik yada  kas hastalığı olanlar,  65 yaş üstü ve huzur evlerinde  kalanlar , özellikle 6 ay-3 yaş ( Amerikan Hastalık  Önleme  Merkezi CDC 5  yaş altı ve yakınlarına da  önermektedir ) kreşe vs  giden yada  bakım evinde olan  çocuklar ve  yakınları , bağışıklık  sistemini etkileyen bir  hastalığı olanlar , organ nakli gibi bir  nedenle bağışıklığı baskılayıcı tedavi alanlar , kronik aspirin kullanmak zorunda olan  bir hastalığa sahip çocuklar öncelikli olarak aşılanması önerilmektedir . Bunun dışında toplu yerlerde yaşayan yada çalışan kişiler de aşı olabilirler. Ülkemizde risk grubuna giren kronik hastalığı olan kişiler bakanlık kontrolünde ücretsiz  aşılanabilmektedirler. Grip aşıları  kişinin  direncine ve sezondaki virüs alt türlerinin öngörülebilirliğine bağlı olarak aşı olduktan ortalama 2  hafta sonra  başlamak üzere  %50-80 oranında koruyucu olabilmektedir.

Grip aşısının yan etkileri nelerdir ? Grip aşıları  çoğunlukla iyi  tolere edilebilen  aşılardır , aşı yerinde  geçici ağrı yada  şişlik  ,  halsizlik ve  baş ağrısı tarzında  geçici yan etkileri olsa da  istirahat  ve gerekirse  basit  ağrı kesicilerle kontrol altına  alınabilmektedir.

Kimler grip aşısı OLMAMALIDIR ? 6  ayın altındaki bebekler , hamileliğinin ilk 3  ayında  olan  gebeler ( ilk 3  aydan sonraki  hamileler ve  emziren anneler doktor kontrolünde  aşı olabilir ) , ciddi yumurta alerjisi olan  kişiler ,  daha önceki grip aşılamasında ciddi alerjik reaksiyon gösteren yada aşı sonrası 6 hafta içinde nörolojik hastalık geçirenlerve  halen orta yada yüksek ateşli aktif hastalığı olan  kişilerin grip aşısı olması  önerilmez .

Grip aşıları ne zaman yapılmalıdır ? Grip aşılarının  grip mevsiminin başlangıcında yapılması yani ülkemiz için Eylül ve Ekim aylarında yapılması önerilmektedir , henüz hasta olmadan daha  ileriki aylarda da yapılabilinir. Grip  virüsleri her yıl alt kimliklerini değiştirdikleri için aşıların her yıl tekrar  edilmesi önerilmektedir. Bağışıklık açısından grip aşıları  ilekorona aşıları arasında 14 günlük bir sürenin olması önerilmektedir.

Aşı dışında gripten nasıl KORUNABİLİRİZ ? Öncelikle pandemi izolasyon sürecinde neredeyse grip virüsü İnfluenza hiç görülmedi , yani maske , mesafe ve el temizliğinin çok etkili olduğu ortaya  çıkmış oldu . Eller bol su  ve sabunla en az  30 sn iyice  yıkanmalı yada alkol bazlı dezenfektanlar kullanılmalıdır. Ellerin ağız  burun  ve  göz  gibi bölgelere  teması engellenmelidir. Hava  yoluyla  teması engellemek  için maske kullanılmalı  yada en azından hapşırık öksürük sırasında ağzımız  kolumuzun iç dirseği ile  kapatılmalıdır .Özelikle  kapalı ve  kalabalık  yerlerden ve  hasta  kişilerden  uzak durmaya  çalışmalıyız. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterilmeli, düzenli egzersiz yapılmalı, uyku düzenine dikkat edilmeli, gün içinde bol sıvı tüketilmeli ve stresten uzak durulmalıdır. Fazladan alınan vitamin ve takviye edici tarzı ürünlerin vücudun eksikliği yoksa etkili olduğu gösterilememiştir.

Sağlıklı günler dileklerimle …UzmDr Selami Önder , Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı