TORTİKOLLİS(EĞRİ BOYUN) NEDİR?
Eğri boyun (tortikollis) boynun yana ve öne doğru hareketini sağlayan sternokleidomastoid (SKM) kasının kasılı kalmasıyla oluşan baş pozisyonuna verilen isimdir. Boynun kasılan kas tarafına doğru eğilmesi, çene ve yüzün ise karşı tarafa doğru rotasyonu ile karakterize dramatik bir görünüm ortaya çıkar. Boyunda eğrilik oluşturan birçok hastalık bulunmakla birlikte tortikollis denilince akla ilk gelen bebeklerde görülen tablodur. Yakınma boynun sağ ya da sol tarafında uzanan kaslar üzerinde bir şişlik bulunması, boynun tutulan tarafa doğru eğriliği ve aynı taraf yüzün diğerine göre kısmen küçük olduğunun fark edilmesidir (asimetri).
Bazen anneler bebeğin hep aynı tarafa dönerek yattığını da söyleyebilirler. Tüm doğumların % 0.4’ünde rastlanır. Doğumdan yaklaşık 2-3 hafta sonra belirmeye başlar. Şişlik 1-3 cm boyutlarda olup hastaların %2-8’inde iki taraflıdır. Nedeni bilinmemektedir.
Doğum travması, anne karnındaki duruş pozisyonuna bağlı olduğu açıklamaları tüm hastalarda geçerli olamamıştır. Etkilenen taraf kasta şişlik bölgesinde sertleşme ve kas kısalığı meydana gelmekte ve aynı taraf yüzde küçük kalma görülmektedir.
TORTİKOLLİSTE TEDAVİ YAKLAŞIMLARI
Öncelikle ameliyatsız tedavi denenir. Boyun egzersizleri (alıştırmaları), yüzün her iki omuz hizasına kadar döndürülmesi ile yaptırılan pasif egzersizden oluşmaktadır. Her gün ve yoğun olarak yapılması gereken bu egzersizlerin ideali bir fizyoterapist eşliğinde, aile tarafından yapılmasıdır.Bebeğin boynunu büktü tarafın aksi yönde mama,süt ve ilgisini çekecek oyuncaklar verilip hep aksi tarafa germe yapılması sağlanır.Gene bunun yanında bebeğin taşıma ve yatış pozisyonları da fizyoterapist eşliğinde düzeltilmelidir.
Aile egzersizlerin önemi konusunda uyarılmalı ve eksiksiz yapılması sağlanmalıdır. Hasta önceleri 1 daha sonraları 2 aylık aralarla kontrol edilir. Uygun tedaviden sonra tam düzelme sağlanır. Cerrahi tedaviye nadiren gerek olur.
Cerrahi tedavi; uygun yapılmayan konservatif tedavi sonucu kısa kas ve ilerleyici yüz asimetrisi gelişen ve bir yaşını geçmiş hastalarda 12-15 aylıkken yapılır. Hiç tedavi yapılmamış ve bir yaşın üstünde ilk kez hekime başvuran hastalarda da cerrahi tedavi daha uygundur.
